De Huiskamer op excursie naar Museum De Wachter in Zuidlaren

Woensdag 26 april ging de Huiskamer op excursie naar Museum De Wachter in Zuidlaren.

Daar werden we ontvangen met koffie en thee en een lekkere plak Zuidlaardermolenbol. Omdat de groep groot was, werden we gesplitst in twee groepen van negen personen. De ene groep kreeg eerst een rondleiding door de molen, de andere groep begon met een rondleiding door Dieks Dele.

De koren- en oliemolen is gebouwd in 1851 door de familie van Bon. In 1895 kocht Jan Medendorp de molen. Zijn kleinzoon Diek heeft in 1989 de molen overgedragen aan de Stichting Koren- en Oliemolen “De Wachter”. Deze stichting heeft de molen verder gerestaureerd en de oorspronkelijke stoomaandrijving teruggebracht.   De molen heeft drie functies: korenmolen, oliemolen en specerijenmolen. We bekeken onder leiding van een enthousiaste, deskundige gids eerst de korenmolen, een achtkantige stellingmolen met twee koppels maalstenen. We klommen vele trapjes op tot boven in de molen en konden zo het hele proces van koren malen volgen. Vanaf de stelling hadden we een mooi uitzicht over de omgeving.

Beneden in de molen bevindt zich de oliemolen of olieslagerij. Daar kregen we een demonstratie   van een olieslager hoe er uit lijnzaad (het zaad van de vlasplant) lijnzaadolie gewonnen wordt. Het lijnzaad wordt geplet in de kollergang, wordt voorverwarmd, verpakt in zakken (bulen) en wordt vervolgens in een pers gelegd. De bulen worden opgesloten met een houten wig. Boven deze wiggen hangen heien die als een soort heipaal de wig naar beneden slaan, zodat de lijnolie uit het gemalen en verwarmde zaad wordt geperst. Wat overblijft is een lijnkoek, die voor veevoer wordt gebruikt. We waren allemaal onder de indruk van de constructie, de bewegende assen en vallende palen en het vakmanschap van de vrijwilligers. De olie werd gebruikt voor het maken van verf, zeep en voor medicinale doeleinden. Ook linoleum is een lijnzaad product. Lijnolie is ook goed voor het zacht houden van kwasten, bescherming van meubels, onderhoud van natuursteen/terracotta potten, het conserveren van stalen gereedschap enz.

We keken rond in de specerijenmolen. Vier paar geschakelde molenstenen (kollergangen) malen kaneel, peper, nootmuskaat en kruidnagelen. Deze specerijenmaalderij is een replica. Er is door vrijwilligers twee jaar aan gebouwd. Hij bestaat uit duizenden onderdelen en is een wonder van techniek. Hij wordt aangedreven door een stoommachine, maar kan ook draaien op een electromotor.

Na de rondleiding door de molen troffen de twee groepen elkaar weer aan de koffie, waar we een lekker koekje uit eigen bakkerij bij kregen. Leuk ook om in deze bakkerij rond te kijken, waar broden en koekjes worden gebakken.

Na de koffie werden de rollen omgedraaid en kregen we een rondleiding door Dieks Dele. De andere groep bezocht nu de molen.

In Dieks Dele zijn een aantal dorpsberoepen en -ambachten samengebracht. We zagen de smid en de klompenmaker aan het werk en de stelmakers in de zagerij.  Er waren meerdere  stoommachines te zien en een grote verzameling gebruiksvoorwerpen (boerderij en huishouden). We herkenden het granieten aanrecht met de gordijntjes eronder, oude radio’s, kolenkitten, zinken teilen en nog veel meer. De tijd vloog om, want er was zoveel te zien. Het is beslist de moeite waard om nog eens terug te gaan.

Het was een bijzonder gezellige, leerzame ochtend. De vrijwilligers waren zeer deskundig en vonden het leuk ons de verschillende processen uit te leggen.

Nadat sommigen  van ons nog even wat verse gevulde koeken kochten, die de bakker net had gebakken, reden we weer terug naar Gasteren.

De volgende Huiskamerbijeenkomst is op woensdag 10 mei van 10.00 tot 12.00 uur in de Gasterije.

Helaas kan de vertelling over paardentherapie niet doorgaan. Daarvoor in de plaats spelen we muziekbingo.