In 1962, op de dag van de Zuidlaardermarkt, brandt in Gasteren café ‘De Vriendschap’ tot de grond toe af. “We zagen een enorm donkere wolk boven het dorp hangen,” aldus Anna Vedder die samen met Willempje Bonder en Hennie Stokker op weg was naar Zuidlaren. Het café op het Westeinde was dé ontmoetingsplaats van het dorp. Die plek valt pardoes weg.
Men weet al snel wat er moet gebeuren: er moet een dorpshuis komen. Stichting Dorpshuis Gasteren wordt opgericht en onder voorzitterschap van meester Molema gaat men voortvarend aan de slag. Allerlei activiteiten worden bedacht om naast subsidies nog het benodigde geld bij elkaar te krijgen en veel inwoners helpen mee bij de bouw.
En zo heeft Gasteren in 1966 zijn eerste dorpshuis, naast de school aan de Oudemolenseweg, gebouwd door aannemer en dorpsgenoot Albert Berkepies.
Bij de officiële opening op vrijdag 26 augustus is er bezoek van hoge heren, de dag daarop wordt er flink gefeest.
Wanneer in 1993 de school ophoudt te bestaan, vraagt men zich af wat met het dorpshuis te doen. Het gebouw kent de nodige gebreken en beperkingen en door de sluiting van de school komen de kosten voor schoonmaak en onderhoud niet meer ten laste van de gemeente. Moet men kiezen voor verbouw óf voor nieuwbouw? Omdat nieuwbouw financieel niet haalbaar lijkt, stelt Vereniging Dorpsbelangen voor het dorpshuis te verbouwen, een voorstel dat gesteund wordt door de dorpsbewoners.
Maar het loopt anders. Een groep onder leiding van (oud-)aannemer Jacob van Rein ziet wél kansen voor nieuwbouw. Het bestuur van Dorpsbelangen wordt daarvan overtuigd en Jacob wordt in het bestuur opgenomen. Er wordt een plan uitgewerkt dat alleen haalbaar is, wanneer het hele dorp – via zelfwerkzaamheid en acties om geld in te zamelen – meehelpt. En zo gebeurt het. Daarmee krijgen de inwoners van Gasteren in 1997 een nieuw ‘eigen’ dorpshuis: de Gasterije. Niet aan de Oudemolenseweg, maar aan de Gagels. Naast de bestaande kantine van sportvereniging ‘De Rietvogels’ komt een nieuwe sportzaal en een peuterspeelzaal en nieuwe toiletten, gebouwd door aannemer Geerts uit Zeijen. Het dorpshuis is het bezit van de speciaal daartoe opgerichte Stichting Dorpshuis Gasteren. Zonder schulden en met goede vooruitzichten voor een gezonde exploitatie zonder afhankelijk te zijn van gemeentelijke subsidies. Een unieke situatie voor zo’n klein dorp als het onze.
In 2011 onderging de Gasterije een forse renovatie. De kleedkamers, de kantine en de keuken zijn, wederom met vereende krachten, sterk gemoderniseerd. Ook kon binnen de bestaande muren van de Gasterije een kleine vergaderzaal worden gerealiseerd, de Markezaal, voor vergaderingen van beperkte omvang.
In de nazomer van 2016 heeft de voorzijde en de entree van de Gasterije een facelift gekregen. De fietsenstalling is verplaatst en een heidetuin aangelegd aan de voorzijde van het gebouw. Bovendien is een jeu-de-boules baan aangelegd bij het terras.
Op 17 september 2016 is met een groots opgezet feest het vijftigjarig bestaan van het dorpshuis gevierd. Bij die gelegenheid onthulden Arno Klee en Jacob Buist een plastiek van de kunstenaar Erasmus Herman Van Dülmen-Krumpelmann, getiteld de ‘Vioolspeler’, dat ook het voormalige dorpshuis aan de Oudemolenseweg sierde.