De Huiskamer krijgt een rondleiding op Dennenoord

Op 19 maart bezochten we met de Huiskamer Dennenoord  (het huidige Lentis), waar we een rondleiding kregen en het museum bezochten. We waren met een groep van twaalf personen.

We werden in twee groepen van zes verdeeld en de eerste groep kreeg een rondleiding door het museum van Meike, terwijl de tweede groep met Evert een wandeling over het landgoed maakte en diverse gebouwen bezocht.

Onze beide gidsen hadden allebei jaren op Dennenoord gewerkt en wisten ons veel te vertellen.

In het museum hoorden we hoe de inzichten in de behandeling van psychiatrische patiënten in de loop van de tijd veranderden. Aanvankelijk was Dennenoord een gesloten inrichting op Christelijke grondslag met paviljoens waar de patiënten werden gehuisvest (mannen en vrouwen apart) met een vader en een moeder aan de leiding over een nagebootste gezinssituatie; ook het personeel woonde op Dennenoord. Het werd een zelfvoorzienende gemeenschap, waar bijna alle patiënten werkzaam waren in de diverse werkplaatsen of op de akkers. De periode 1925 tot 1965 was het hoogtepunt van het Dennenoord. Er verbleven in die periode  zo’n 1400 patiënten.  Door de beschikbaarheid van medicijnen in de jaren 50 gaat de gezondheidszorg enorm vooruit. Dennenoord is in die tijd een levendige en hechte, dorpsachtige gemeenschap met een gevarieerd en rijk verenigingsleven.

In 1965 gaan de poorten van Dennenoord open; de autoritaire gezagsverhoudingen worden vervangen door meer democratische structuren. Er komen inspraakraden voor zowel patiënten als medewerkers. Veel medewerkers gaan buiten het landgoed wonen en patiënten met speciale problematiek  gaan naar specialistische klinieken. Met de bouw van een theater wordt de bevolking van Zuidlaren en omgeving naar binnen gehaald.  Voor patiënten worden een aantal woningen gebouwd. Zij kunnen naar buiten, het dorp in. Daarom sluiten de bakkerij en en de slagerij;  de boerderij verliest zijn functie en ook de bedrijfsbrandweer stopt in 1995.

Door de fusie van GGz Groningen en Lentis verandert er veel op het zorglandgoed. Grote delen van de zorgverlening worden verplaatst naar de stad. Tevens komt er veel nieuwbouw, gericht op huisvesting van bewoners met specifieke problematiek. Er is ook een gesloten forensische afdeling.

Momenteel wonen er nog ongeveer 500 cliënten op Dennenoord/Lentis.

Meike liet ons in het museum ook nog een interessant filmpje zien waarin een dame  een verslaggever een inkijkje geeft in het leven van een psychiatrische patiënt. Zij was een ervaringsdekundige en wist de problematiek uitstekend te verwoorden. Ze woonde inmiddels al jaren in de stad Groningen, maar had af en toe de behandelkennis en de veiligheid van Dennenoord nodig om weer door te kunnen gaan. We waren zeer onder indruk.

Onze twee groepen troffen elkaar weer  in het restaurant, waar we koffie dronken en we van “gids” wisselden.

Evert liet ons diverse gebouwen zien; het museum was vroeger de timmerplaats. Nu zijn er alleen nog een fietsenmaker,  kringloopwinkel en een lijstenmaker. We hoorden ook  dat in het gebouw, waar hij destijds zijn opleiding startte, nu een groep vluchtelingen uit Oekraïne gehuisvest was.

Ook bezochten we de oude begraafplaats. Op weg daarnaartoe wees Evert ons op de plek onder de voormalige wasserij, waar tijdens de oorlog onderduikers hadden gezeten.

Het was een zeer boeiende ochtend. We bedankten Meike en Evert  voor hun rondleiding en interessante verhalen. Velen van ons zullen nog wel eens terugkomen. Het landgoed heeft een prachtige parkachtige tuin met een grote verscheidenheid aan schitterende bomen en in het restaurant kunnen ook bezoekers een kop koffie of thee drinken.

Meike vertelde ons tot slot nog dat er in het kader van 80 jaar vrijheid een fietstocht uitgestippeld is. De routekaarten hiervoor zijn in het museum te verkrijgen vanaf 4 april.

Het museum is geopend op woensdagmiddag van 13.30 -16.30 uur.

De volgende Huiskamerbijeenkomst is op woensdag 2 april. We vertrekken om 9.30 uur vanaf de Gasterije naar de tuinen van de Luie Tuinman in Ruinen. We zullen na dit bezoek later dan 12 uur weer thuis zijn.  De eigen bijdrage aan dit uitstapje bedraagt 5 euro.